Το πρόγραμμα είναι συνολικής διάρκειας 400 ωρών και αρθρώνεται στις παρακάτω θεματικές ενότητες:

Θ.Ε.1 Εισαγωγή στην Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό: Κατανόηση των βασικών εννοιών

Η ενότητα εστιάζει στην εννοιολογική αποσαφήνιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού. Αναλύεται η ιστορική εξέλιξη των περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, οι διάφοροι ορισμοί που έχουν δοθεί από τους/τις ερευνητές/τριες και οι τρόποι με τους οποίους τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού εκδηλώνονται στο σχολικό περιβάλλον. Παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο της έρευνας και των πολιτικών αντιμετώπισης της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, καθώς και η συχνότητα και η ένταση των περιστατικών, ενώ παράλληλα διερευνώνται οι κοινωνικοί και πολιτισμικοί παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση αυτών των συμπεριφορών.

Θ.Ε.1 Διάρκεια σε ώρες – Αξία σε ECTS: 20 ώρες- 1,0 ECTS

Θ.Ε.2 Μορφές και τύποι εκφοβισμού: Διερεύνηση των παραγόντων που συμβάλλουν στην εμφάνιση της ενδοσχολικής βίας.

Η ενότητα προσφέρει μια λεπτομερή κατηγοριοποίηση των μορφών εκφοβισμού, συμπεριλαμβανομένων των λεκτικών, σωματικών και κοινωνικών μορφών του. Επιπλέον, διερευνώνται οι αιτιολογικοί παράγοντες που οδηγούν στην εμφάνιση της ενδοσχολικής βίας, όπως είναι οι οικογενειακές επιρροές, τα ατομικά χαρακτηριστικά των μαθητών/τριών, το σχολικό κλίμα και οι κοινωνικο-οικονομικοί παράγοντες. Διερευνώνται επίσης οι δημογραφικοί παράγοντες, όπως η ηλικία και το φύλο και η σχέση τους με τη συχνότητα και την ένταση του εκφοβισμού. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ανάλυση των ψυχολογικών μηχανισμών που προάγουν ή αποτρέπουν την ανάπτυξη επιθετικών συμπεριφορών.

Θ.Ε.2 Διάρκεια σε ώρες – Αξία σε ECTS: 20 ώρες- 1,0 ECTS

Θ.Ε.3 Σύγχρονες Τάσεις: Διαδικτυακός Εκφοβισμός, ομοφοβικός, ρητορική μίσους

Η ενότητα εστιάζει στην ανάλυση των νέων μορφών εκφοβισμού και βίας που έχουν αναδειχθεί στο σύγχρονο κοινωνικό και τεχνολογικό περιβάλλον. Η ενότητα θα περιλαμβάνει μια διεξοδική εξέταση του διαδικτυακού εκφοβισμού (cyberbullying), αναλύοντας τα χαρακτηριστικά και τις δυναμικές του. Παράλληλα, θα εξεταστεί ο ομοφοβικός εκφοβισμός, με έμφαση στις μορφές διάκρισης και βίας που υφίστανται οι μαθητές/τριες λόγω της πραγματικής ή αντιληπτής σεξουαλικής τους ταυτότητας ή έκφρασης φύλου. Επίσης, η ενότητα θα αναλύσει τη ρητορική μίσους, επικεντρώνοντας στις επιπτώσεις της τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, και θα εξετάσει πώς η γλώσσα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο καταπίεσης και στιγματισμού.

Θ.Ε.3 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS: 30 ώρες- 1 ECTS

Θ.Ε.4 Το θεσμικό πλαίσιο για τον Σχολικό Εκφοβισμό σε Εθνικό, Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο

Η ενότητα εστιάζει σε μια αναλυτική παρουσίαση των νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων που αφορούν την πρόληψη, διαχείριση και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. Σε εθνικό επίπεδο, η ενότητα εξετάζει το νομικό πλαίσιο, τις υπουργικές αποφάσεις και τις πολιτικές που έχουν θεσπιστεί στην Ελλάδα για την προστασία των μαθητών/τριών και την προώθηση ενός ασφαλούς σχολικού περιβάλλοντος. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναλύονται οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι πολιτικές που εφαρμόζονται στα κράτη-μέλη για την καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού. Τέλος, σε διεθνές επίπεδο, η ενότητα καλύπτει τις πρωτοβουλίες και τις συμβάσεις διεθνών οργανισμών, όπως η UNESCO, οι οποίες προωθούν την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και την πρόληψη της βίας στα σχολεία παγκοσμίως.

Θ.Ε.4 Διάρκεια σε ώρες – Αξία σε ECTS: 20 ώρες- 1,0 ECTS

Θ.Ε.5 Συνέπειες της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού

Η ενότητα εστιάζει στην πολυεπίπεδη ανάλυση των επιπτώσεων που έχουν τα περιστατικά βίας και εκφοβισμού τόσο στα θύματα όσο και στους θύτες, καθώς και στη σχολική κοινότητα και την κοινωνία συνολικά. Η ενότητα εξετάζει τις ψυχολογικές συνέπειες, αναλύονται οι ακαδημαϊκές επιπτώσεις, ενώ διερευνώνται οι κοινωνικές συνέπειες της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, τόσο για τα θύματα όσο και για τους θύτες, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν τη διαρκή ψυχολογική δυσφορία, την εμπλοκή σε παραβατικές συμπεριφορές και τις δυσκολίες ένταξης στην κοινωνία. Τέλος, η ενότητα εξετάζει τις ευρύτερες κοινωνικές και πολιτισμικές συνέπειες της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, καθώς και την ανάγκη για συντονισμένη δράση.

Θ.Ε.5 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS: 20 ώρες- 1 ECTS

Θ.Ε.6 Ανίχνευση και Αναγνώριση Περιστατικών Ενδοσχολικής Βίας και Εκφοβισμού

Η ενότητα εστιάζει στη συστηματική διερεύνηση των μεθόδων και εργαλείων που αξιοποιούνται για την ταυτοποίηση περιστατικών βίας και εκφοβισμού εντός του σχολικού περιβάλλοντος. Η ενότητα εξετάζει τους παράγοντες κινδύνου και τα προειδοποιητικά σημάδια που σχετίζονται με την εκδήλωση περιστατικών, δίνοντας έμφαση στη χρήση επιστημονικά τεκμηριωμένων πρωτοκόλλων και διαδικασιών ανίχνευσης. Αναλύονται οι ψυχομετρικές μέθοδοι και τα διαγνωστικά εργαλεία που εφαρμόζονται για την έγκαιρη αναγνώριση των θυμάτων και των θυτών, καθώς και οι στρατηγικές παρατήρησης και καταγραφής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το εκπαιδευτικό προσωπικό. Επιπλέον, η ενότητα εξετάζει τη σημασία της καλλιέργειας ενός σχολικού κλίματος εμπιστοσύνης, το οποίο ενθαρρύνει την αναφορά περιστατικών από τους/τις μαθητές/τριες, καθώς και τη σημασία της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών στην αναγνώριση μη λεκτικών δεικτών βίας και εκφοβισμού.

Θ.Ε.6 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS: 30 ώρες- 1 ECTS

Θ.Ε.7 Σχολικό κλίμα: Δημιουργία ενός ασφαλούς και θετικού σχολικού περιβάλλοντος

Η ενότητα εστιάζει στη σημασία του σχολικού κλίματος για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού. Αναλύονται οι παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία ενός θετικού και ασφαλούς σχολικού περιβάλλοντος, όπως η καλλιέργεια του αλληλοσεβασμού, η ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών, και η ανάπτυξη κοινών αξιών και κανόνων συμπεριφοράς. Επιπλέον, παρουσιάζονται στρατηγικές για τη βελτίωση του σχολικού κλίματος μέσω της συμμετοχής όλων των μελών της σχολικής κοινότητας.

Θ.Ε.7 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS:  40 ώρες- 1,5 ECTS

Θ.Ε.8 Ανάπτυξη δεξιοτήτων και ενδυνάμωση των μαθητών/τριών

Η ενότητα επικεντρώνεται στις στρατηγικές και τις πρακτικές που αποσκοπούν στην ενίσχυση των προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών/τριών, με στόχο τη δημιουργία ενός πιο θετικού και υποστηρικτικού σχολικού περιβάλλοντος. Η ενότητα εξετάζει τις μεθόδους ανάπτυξης βασικών δεξιοτήτων, όπως η επίλυση προβλημάτων, η διαχείριση συγκρούσεων, η επικοινωνία, και η συνεργασία, οι οποίες είναι κρίσιμες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενδυνάμωση των μαθητών/τριών, μέσω της ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης, της καλλιέργειας της ενσυναίσθησης, και της προώθησης της υπευθυνότητας και της αυτόνομης λήψης αποφάσεων. Η ενότητα αναλύει επίσης τον ρόλο των εκπαιδευτικών στη δημιουργία ευκαιριών για ενεργή συμμετοχή των μαθητών/τριών σε πρωτοβουλίες που ενθαρρύνουν την κοινωνική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη. Μέσα από τη συστηματική ανάπτυξη δεξιοτήτων και την ενδυνάμωση, οι μαθητές/τριες θα μπορέσουν να διαδραματίσουν έναν πιο ενεργό ρόλο στη σχολική κοινότητα, συμβάλλοντας στη μείωση των φαινομένων βίας και εκφοβισμού και στην προαγωγή ενός κλίματος αμοιβαίου σεβασμού και αποδοχής.

Θ.Ε.8 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS: 30 ώρες- 1 ECTS

Θ.Ε.9 Μαθητική Διαμεσολάβηση: Ορισμός, Αρχές , Στόχοι, Πλεονεκτήματα

Η ενότητα παρουσιάζει την ενδελεχή ανάλυση της πρακτικής της μαθητικής διαμεσολάβησης ως εργαλείο πρόληψης και διαχείρισης συγκρούσεων εντός του σχολικού περιβάλλοντος. Η ενότητα δίνει τον ορισμό της μαθητικής διαμεσολάβησης, περιγράφοντας τη διαδικασία κατά την οποία οι ίδιοι/ες οι μαθητές/τριες, εκπαιδευμένοι/ες ως διαμεσολαβητές, βοηθούν τους/τις συνομηλίκους/ες τους να επιλύσουν συγκρούσεις με ειρηνικό τρόπο. Ακολούθως, παρουσιάζονται οι θεμελιώδεις αρχές που διέπουν τη διαμεσολάβηση, όπως η εθελοντική συμμετοχή, η ουδετερότητα, η εμπιστευτικότητα και η ισότητα μεταξύ των μερών. Επιπλέον, η ενότητα εστιάζει στους κύριους στόχους της μαθητικής διαμεσολάβησης, οι οποίοι περιλαμβάνουν την ενίσχυση της αυτονομίας των μαθητών/τριών, την προαγωγή της συνεργασίας και της αμοιβαίας κατανόησης, καθώς και την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων όπως η επίλυση προβλημάτων και η ενσυναίσθηση.

Θ.Ε.9 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS: 20 ώρες- 1 ECTS

Θ.Ε.10 Εφαρμογή της Διαμεσολάβησης στο σχολείο

Η ενότητα εστιάζει στις πρακτικές πτυχές της ενσωμάτωσης της διαμεσολάβησης ως μέσο διαχείρισης συγκρούσεων στο σχολικό περιβάλλον. Αρχικά, θα εξεταστούν τα βήματα που απαιτούνται για την επιτυχή εφαρμογή ενός προγράμματος διαμεσολάβησης, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης των μαθητών/τριών-διαμεσολαβητών, της ενημέρωσης του εκπαιδευτικού προσωπικού και της εμπλοκής της σχολικής κοινότητας. Η ενότητα αναλύει τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός υποστηρικτικού πλαισίου, όπως η διαμόρφωση πολιτικών που προάγουν τη συμμετοχή και τη συνεργασία.

Θ.Ε.10 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS: 20 ώρες- 1,0 ECTS

Θ.Ε.11 Συνεργασία σχολείου – οικογένειας – κοινότητας

Η ενότητα διερευνά τη σημασία της ενορχηστρωμένης και συστηματικής συνεργασίας μεταξύ σχολικής μονάδας, οικογένειας και της ευρύτερης κοινότητας για την ολιστική υποστήριξη των μαθητών/τριών και την προώθηση ενός ασφαλούς και συμπεριληπτικού σχολικού περιβάλλοντος. Η ενότητα εξετάζει τις θεωρητικές βάσεις και τις πρακτικές εφαρμογές της συνεργασίας αυτής, αναλύοντας τους τρόπους με τους οποίους η συμμετοχή και η αλληλεπίδραση όλων των εμπλεκόμενων φορέων μπορούν να ενισχύσουν την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σημασία της επικοινωνίας και της εμπιστοσύνης μεταξύ σχολείου και γονέων/κηδεμόνων, καθώς και στον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι τοπικοί φορείς και οι κοινότητες στην υποστήριξη των σχολικών πρωτοβουλιών. Επιπλέον, η ενότητα αναλύει επίσης τα οφέλη από τη δημιουργία δικτύων υποστήριξης και τη συνεργασία με εξειδικευμένους επαγγελματίες, ενώ παρουσιάζονται επιτυχημένα μοντέλα συνεργασίας και καινοτόμες πρακτικές που αναδεικνύουν τη θετική επίδραση της ενεργής συμμετοχής όλων των μελών της κοινότητας στη βελτίωση της σχολικής ζωής και της ευημερίας των μαθητών/τριών.

Θ.Ε.11 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS: 40 ώρες- 1,5 ECTS

Θ.Ε.12 Συνεργασία και συνέργεια με φορείς

Η ενότητα εστιάζει στη σημασία της ενεργού συνεργασίας μεταξύ σχολείων και φορέων για την ενίσχυση της πρόληψης και αντιμετώπισης της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, καθώς και για την προαγωγή ενός υγιούς και συμπεριληπτικού σχολικού περιβάλλοντος. Η ενότητα αναλύει τους τρόπους με τους οποίους τα σχολεία μπορούν να συνεργάζονται με διάφορους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, όπως οι ψυχολογικές υπηρεσίες, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι τοπικές αρχές, και τα πανεπιστήμια, με στόχο την παροχή ολοκληρωμένης υποστήριξης στους/στις μαθητές/τριες και την ενίσχυση των εκπαιδευτικών δράσεων. Εξετάζονται οι στρατηγικές για την ανάπτυξη συνεργειών που αξιοποιούν την εξειδίκευση των φορέων αυτών, ενισχύοντας έτσι την αποτελεσματικότητα των σχολικών προγραμμάτων. Η ενότητα δίνει επίσης έμφαση στα οφέλη της δικτύωσης και της ανταλλαγής γνώσεων, καθώς και στη σημασία της συνεχούς εκπαίδευσης και επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών μέσω της συνεργασίας.

Θ.Ε.12 Διάρκεια σε ώρες – Αξία σε ECTS: 20 ώρες- 1,0 ECTS

Θ.Ε.13 Καλές πρακτικές πρόληψης της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού.

Η ενότητα επικεντρώνεται στην παρουσίαση και ανάλυση αποτελεσματικών προσεγγίσεων και στρατηγικών που έχουν αποδειχθεί επιτυχημένες στην πρόληψη φαινομένων βίας και εκφοβισμού στο σχολικό περιβάλλον. Η ενότητα εξετάζει ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων, από προγράμματα κοινωνικοσυναισθηματικής μάθησης και ανάπτυξης δεξιοτήτων για την πρόληψη των συγκρούσεων, μέχρι την εφαρμογή πολιτικών μηδενικής ανοχής στη βία και την προώθηση της θετικής σχολικής κουλτούρας. Η ενότητα παρουσιάζει παραδείγματα επιτυχημένων προγραμμάτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, εστιάζοντας στα κριτήρια και τις μεθόδους αξιολόγησης της αποτελεσματικότητάς τους. Επιπλέον, εξετάζονται τα εμπόδια και οι προκλήσεις που συχνά αντιμετωπίζουν τα σχολεία στην εφαρμογή αυτών των πρακτικών, καθώς και οι τρόποι υπέρβασής τους.

Θ.Ε.13 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS:30 ώρες- 1 ECTS

Θ.Ε.14 Καλές πρακτικές αντιμετώπισης της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού.

Η ενότητα επικεντρώνεται στην παρουσίαση και ανάλυση αποτελεσματικών προσεγγίσεων και στρατηγικών που έχουν αποδειχθεί επιτυχημένες στη διαχείριση φαινομένων βίας και εκφοβισμού στο σχολικό περιβάλλον. Η ενότητα εξετάζει ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων, από προγράμματα κοινωνικοσυναισθηματικής μάθησης και ανάπτυξης δεξιοτήτων διαχείρισης συγκρούσεων, μέχρι την εφαρμογή πολιτικών μηδενικής ανοχής στη βία και την προώθηση της θετικής σχολικής κουλτούρας. Η ενότητα παρουσιάζει παραδείγματα επιτυχημένων προγραμμάτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, εστιάζοντας στα κριτήρια και τις μεθόδους αξιολόγησης της αποτελεσματικότητάς τους. Επιπλέον, εξετάζονται τα εμπόδια και οι προκλήσεις που συχνά αντιμετωπίζουν τα σχολεία στην εφαρμογή αυτών των πρακτικών, καθώς και οι τρόποι υπέρβασής τους.

Θ.Ε.14 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS:30 ώρες- 1 ECTS

Θ.Ε.15 Η προσέγγιση του σχολικού εκφοβισμού υπό το πρίσμα της ενταξιακής εκπαίδευσης: Βασικές αρχές και καλές πρακτικές

Η ενότητα εστιάζει στη συμπερίληψη των μαθητών/τριών ευάλωτων ομάδων που αποτελούν εύκολο στόχο ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού στο σχέδιο πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινόμενου από το σχολείο. Ειδικότερα, αφορά σε μαθητές/τριες με αναπηρία, με προσφυγικό/μεταναστευτικό υπόβαθρο, ΛΟΑΤΚΙ+ μαθητών/τριών και άλλων ευάλωτων ομάδων. Αναλύονται οι ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ομάδες αυτές, και οι στρατηγικές υποστήριξης και ενδυνάμωσής τους. Επιπλέον, παρουσιάζονται στρατηγικές και πρακτικές για την προώθηση της συμπερίληψης στο σχολικό περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό επιχειρείται αρχικά η νοηματοδότηση της συμπερίληψης και των αρχών που τη διέπουν προκειμένου να υπάρχει ένα κοινό σημείο αναφοράς.  Προτείνονται πολιτικές και πρακτικές που ενισχύουν την αποδοχή της διαφορετικότητας, το σεβασμό και την ένταξη όλων των μαθητών/τριών ανεξάρτητα από τις κοινωνικές, πολιτισμικές ή ατομικές τους διαφορές.

Θ.Ε.15 Διάρκεια σε ώρες- Αξία σε ECTS: 30 ώρες- 1 ECTS